Gregorius de Grote  3 september 

Deze grote paus mag natuurlijk niet ontbreken in ons rijtje. Onze stichting is naar hem genoemd. Hij werd geboren in Rome en stierf daar ook: 540-604. Gregorius werd Benedictijner monnik en tegelijk diplomaat (in Constantinopel) en pauselijk adviseur. In 590 werd hij tot paus gekozen.

In Rome organiseerde Gregorius de strijd tegen de pest. Daarover bestaat een legende: het onder zijn leiding verzamelde volk ging in processie naar het mausoleum en de burcht van keizer Hadrianus en daar verscheen de aartsengel Michaël met vlammend zwaard. Deze stak het zwaard in de schede en daarna was de pest voorbij. De burcht heet sindsdien "De Engelenburcht” en werd omgedoopt tot Michaëlskerk. Hij verdedigde met succes en met diplomatie de stad Rome tegen de Longobarden, die zich toen vestigden in het noorden (Lombardije). Gregorius wordt beschouwd als de grondlegger van de pauselijke staat.

Gregorius was een befaamd predikant. Hij stuurde Augustinus (van Canterbury) naar Engeland met 40 monniken om het geloof te verkondigen. Hij voerde de 40-daagse vasten in en stelde regels op voor passende kerkmuziek. Dat was eeuwenoude muziek, ontstaan vanuit de Joodse synagoge. Vanwege zijn bemoeienis met die kerkmuziek is die vervolgens naar hem genoemd: het Gregoriaans.

 
Ondanks zijn grote verdiensten, bleef hij bescheiden en noemde zichzelf "servus servorum Dei” (=dienaar der dienaren Gods). Hij wordt beschouwd als één van de vier grote westerse kerkvaders, naast Ambrosius, Augustinus en Hiëronymus. Verder is Gregorius de patroon van de scholen en de befaamde universiteit in Rome is naar hem genoemd: de Gregoriana.

Over muziek kan ik kort zijn: er is een Gregoriusmis en alle rijkdom van de Gregoriaanse gezangen zijn hier van toepassing. Al is die muziek veel ouder dan Gregorius, pas uit de 9e eeuw hebben we gezangen overgeleverd gekregen.

 

Pastor Nico Smit